• Началась весна. (= Zaczęła się wiosna.)
• Зеленеет трава. (= Zieleni się trawa.)
• Сумерки. (= Zmrok.)
• Вечереет. (= Chyli się ku wieczorowi.)

• Установилась хорошая (что?) погода. (= Utrwaliła się dobra (co?) pogoda.)
• (Кто?) Дети вернулись из школы. (= (Kto?) Dzieci wróciły ze szkoły.)

• Листья на деревьях пожелтели. (что сделали?) (= Liście na drzewach pożółkły. (co zrobiły?))
• Студенты занимаются в читальном зале. (что делают?) (= Studenci uczą się w czytelni. (co robią?))
• Москва – столица России. (что такое Москва? что есть Москва?) (= Moskwa jest stolicą Rosji. (czym jest Moskwa? co to - Moskwa?))

• dwóch głównych części zdania - podmiotu i orzeczenia:
  Кругом лежит снег. (= Dookoła leży śnieg.)
• albo z jednego - podmiotu:
  Зима. Кругом много снега. (= Zima. Dookoła jest dużo śniegu.)
• albo tylko z orzeczenia:
  Вечереет. Небо на западе порозовело. (= Chyli się ku wieczorowi. Niebo na zachodzie stało się różowe.)

• Он пришёл очень быстро.
  Przyszedł bardzo szybko. (rozwinięte)
• Он пришёл.
  On przyszedł. (nierozwinięte)

• Небо на востоке озарялось розовым светом.
  Niebo na wschodzie świeciło się różowym światłem.

• Коля пошёл в спортзал, а я – в бассейн.
  Kolia poszedł na siłownię, a ja na basen.

• Один берег реки был высокий и обрывистый.
  Jeden brzeg rzeki był wysoki i stromy.
• Другой берег реки был низкий и ровный.
  Drugi brzeg rzeki był niski i równy.

• Кто сегодня опоздал?
  Kto się dzisiaj spóźnił?
• Где будет проходить выставка?
  Gdzie się odbędzie wystawa?
• Вы знаете, где находится музей?
  Wiecie, gdzie znajduje się muzeum?

• Посмотри вокруг.
  Popatrz dookoła.
• Пойдём в парк.
  Pójdźmy do parku.
• Ешь побыстрее!
  Jedz szybciej!

• Какая кругом красота!
  Jakie pięknie jest dookoła!
• Ребята, послушайте!
  Ludzie, słuchajcie!

• oznajmujące wykrzyknikowe:
  
  • Как хорошо в лесу!
    Jak dobrze jest w lesie!
  • Как прекрасна весна!
    Jaka piękna jest wiosna!
• wykrzyknikowe pytające:
  
  • Неужели ты этого не знал?!
    Naprawdę o tym nie wiedziałeś?!
• rozkazujące wykrzyknikowe:
  
  • Пойдём на бассейн!
    Pójdźmy na basen!

• Погода стояла тихая, тёплая, безветренная.
  Pogoda była cicha, ciepła, bezwietrzna. zdanie twierdzące
• Ничего не было слышно из-за громкой музыки.
  Nic nie było słychać przez głośną muzykę. zdanie przeczące

• Я завтра не приду в университет.
  Ja jutro nie przyjadę na uczelnię.
• Нет, я не тебе меня судить.
  Nie, nie ty będziesz mnie osądzać.

• Они громко засмеялись.
  Oni się głośno zaśmiali.
• Он был очень умён.
  On był bardzo mądry.
• Весело сияет месяц над селом.
  Wesoło świeci się księżyc nad wsią.

• Nieokreślone osobowe - główna część zdania może być wyrażona za pomocą czasownika 3 os. l. mn. czasu teraźniejszego albo przyszłego, albo czasownika czasu przeszłego w l. mn. Zdań nieokreślonych osobowych używamy wtedy, gdy osoba wykonująca czynność jest nieznana:
  • Меня вызвали к директору.
    Zostałem wezwany do dyrektora.
  • За рекой косили.
    Za rzeką kosili.
• Ogólne osobowe – najczęściej występują w przysłowiach, powiedzeniach, opisach; główna część zdania w zdaniach tego typu są wyrażone czasownikiem 2 os. l. p. i l. mn. czasu teraźniejszego i przyszłego albo czasownikiem trybu rozkazującego:
  • Что посеешь, то и пожнёшь
    Co posiejesz, to i zbierzesz.
• Bezosobowe - nie mają i nie mogą mieć wykonawcy czynności. Orzeczenie jest zazwyczaj wyrażone czasownikiem bezosobowym:
  • На улице стемнело.
    Na ulicy ściemniło się.
• Osobowe określone - główna część zdania może być wyrażona za pomocą czasownika w 1 albo 2 osobie l.p. albo l.mn. czasu teraźniejszego albo przyszłego, a także czasownikiem w trybie rozkazującym:
  • Стою и смотрю. (= Stoję i patrzę.)
• Bezokolicznikowe - główna część zdania jest wyrażona za pomocą bezokolicznika:
  • Вам уже exать. (= Już powinniście jechać.)
  • Спать! (= Spać!)
• Rzeczownikowe - główna część zdania odpowiada podmiotowi zdania dwuczłonowego i jest wyrażona rzeczownikiem w formie mianownika l. p.: Ночь. (= Noc.) , Улица. (= Ulica.) , Фонарь. (= Latarnia.) , Аптека. (= Apteka.)

• Zdania współrzędnie złożone, w którym zdania pojedyncze są równe względem siebie znaczeniowo i są połączone za pomocą spójników współrzędnych и (= i) , а (= a) , но (= ale) , да (= i) , или (= albo) , либо (= lub) , однако (= jednak) , зато (= jednak) , a także zestawionymi spójnikami współrzędnymi ни... ни... (= ani... ani) , то... то... (= lub...lub...) , то ли..., то ли... (= tak... jak...) , не то..., не то... (= ani...ani...) i in.:

  • Дождь кончился, и взошло солнце.
    Deszcz się skończył i wyszło słońce.
  • То кто-то закричит, то кто-то запоёт.
    Ktoś zakrzyczy, ktoś zaśpiewa.

• Zdania współrzędnie złożone, w których jedno zdanie pojedyncze jest znaczeniowo podporządkowane innemu i jest z nim połączone za pomocą spójników podrzędnych oraz wyrazów spójnikowych: что (= co) , чтобы (= żeby) , где (= gdzie) , когда (= kiedy) , куда (= gdzie, dokąd) , почему (= dlaczego) , если (ежели) (= jeśli) , как (= jak) , пока (= póki) , хотя (= chociaż) , поэтому (= dlatego) , какой (= jaki) , который (= który) , чей (= czyj) itd., a także zestawionych spójników podrzędnych: благодаря тому что (= dzięki temu, że) , ввиду того что (= ponieważ) , вследствие того что (= w rezultacie tego, że) , вместо того чтобы (= zamiast tego, żeby) , несмотря на то что (= mimo tego że) , прежде чем (= przed tym jak) , с тех пор как (= od czasu kiedy) i in. Spójniki oraz wyrazy podrzędne zawsze znajdują się w zdaniu podrzędnym:

  • Он знал, что до конце лекции осталось несколько минут.
    On wiedział, że do końca lekcji zostało kilka minut.
  • Маша не хотела, чтобы её ждали.
    Masza nie chciała, żeby na nią czekali.
  • В окно я увидел, как маленькая синичка села на ветку.
    Przez okno zobaczyłem, jak mała sikorka usiadła na gałęzi.

• Zdania bezspójnikowe to są takie, w których zdania pojedyncze są połączone ze sobą bez użycia spójników albo wyrazów spójnikowych. Środkiem, za pomocą którego są te zdania połączone, jest ich treść oraz intonacja:

  • Машина резко тронулась, мотор заворчал, все откинулись на сиденья.
    Auto nagle wystartowało, silnik zaryczał, wszystkich odrzuciło na fotelach.

łącznymi:

и (= i) , да (= и) (= i) , ни… ни… (= ani... ani...) , тоже (= też,) , также (= także,) , не только… но и (= nie tylko... ale również) , как… так и (= tak... jak również)

rozłącznymi:

то… то (= raz... raz) , не то… не то… (= ani... ani...) , или (= albo) , или… или (= albo... albo) , либо (= lub)

przeciwstawnymi:

а (= a) , но (= ale) , да (= но) (= ale) , однако (же) (= jednak (że)) , зато (= lecz) , но зато (= ale jednak)

• Картина (какая), которую я увидел в дальней комнате, меня ошеломила своим великолепием.
  Obraz (który?), który zobaczyłem w dalszym pokoju, zachwycił mnie swoją doskonałością.

• Он явился с известием (о чём?), что лошади готовы.
  Pojawił się z wieścią (o czym?), że konie są gotowe.

• Деревья кругом (где?), куда ни глянешь, были все золотые и красные.
  Wszystkie drzewa dookoła (gdzie?), gdzie nie spojrzysz, były złote i czerwone.

• Когда уже все расселись, в огромном театре потухли сразу все лампочки. (когда потухли?)
  Gdy już wszyscy usiedli, w ogromnym teatrze zgasły od razu wszystkie lampy. (kiedy zgasły?)

• Хорошо (при каком условии?), когда за окнами шумят деревья.
  Dobrze (pod jakim warunkiem), gdy za oknami szumią drzewa.

• Они вернулись (по какой причине?), потому что забыли дома ключ.
  Wrócili (z jakiego powodu?), ponieważ zapomnieli w domu klucz.

• Она вернулась (с какой целью? для чего?), чтобы взять зонт.
  Wróciła (w jakim celu? po co?), żeby wziąć parasol.

• Я вернулся в родной город (что из этого следует?), поэтому скоро снова смогу увидеть дорогие мне с детства лица.
  Wróciłem do rodzimego miasta (co z tego wynika?), dlatego wkrótce znowu będę mógł zobaczyć znane mi z dzieciństwa twarze.

• Человек этот вёл себя так (как?), как будто никого рядом не было.
  Ten człowiek zachowywał się tak (jak?), niby w pobliżu nikogo nie było.

• Она знала жизнь настолько плохо (насколько?), насколько это возможно в 20 лет.
  Ona znała życie na tyle źle (na ile?), na ile było to możliwe w wieku 20 lat.

• С острыми звуками (подобными чему?), будто кто-то бьёт мелкой дробью в барабан, дожди стучит по подоконнику.
  Deszcz stuka po parapecie wydając ostry dźwięk (podobny do czego?), niby ktoś bije drobnymi kawałkami w bęben.

• Было уже достаточно тепло (несмотря на что?), несмотря на то, что кругом лежал рыхлый, тяжёлый снег.
  Było już dość ciepło (mimo co?), mimo że dookoła leżał kruchy ciężki śnieg.

• przymiotnik znajduje się przed rzeczownikiem ( интересная выставка (= ciekawa wystawa) );
• słowo zależne następuje po głównym ( в центре города (= w centrum miasta) , читает газету (= czyta gazetę) );
• przysłówki na -о, -е, występują przed czasownikiem ( хорошо танцует (= dobrze tańczy) ), a przysłówki z przedrostkiem по- oraz przyrostkiem -ски po czasowniku ( пишет по-русски (= pisze po rosyjsku) );
• część podmiotowa znajduje się przed częścią orzecznikową ( Брат читает. (= Brat czyta.) );
• determinant oznaczający miejsce albo czas może znajdować się na początku zdania, za nim następuje część orzecznikowa, a następnie - część podmiotowa ( В городе есть театр. (= W mieście jest teatr.) );
• zależna forma przypadkowa następuje po czasowniku ( пришёл в класс (= przyszedł do klasy) ).

• Prepozycja części podmiotowej, postpozycja części orzecznikowej:

  • Сестра пишет. (= Siostra pisze.)
  • Брат читает. (= Brat czyta.)

• Determinant (parametr określający) na początku zdania (prepozycja części podmiotowej, postpozycja części orzecznikowej):

  • Зимой начались каникулы.
    W zimie zaczęły się ferie.
  • Весной распускаются деревья.
    Na wiosnę kwitną drzewa.

• Zależność szyku wyrazów w zdaniu od aktualnego podziału:

  • Игорь вернулся поздно вечером. (Когда вернулся Игорь?)
    Igor wrócił późno wieczorem. (Kiedy wrócił Igor?)
  • Поздно вечером вернулся Игорь. (Кто вернулся поздно вечером?)
    Późno wieczorem wrócił Igor. (Kto wrócił późno wieczorem?)

• Таня помолчали и опять спросила: «Так куда же мы сегодня пойдём?»
  Tania zamilkła na moment i znowu zapytała się: "To dokąd dzisiaj pójdziemy?"

Słowa autora wskazują:

• do kogo należy mowa bezpośrednia:
  • «Ты что тут делаешь?» – спросил другой детский голос.
    «Co ty tutaj robisz?» – spytał się drugi dziecięcy głos.
• kiedy wypowiedź została wygłoszona, za jakich okoliczności:
  • «Смотри, плачет!» – раздалось за кустами.
    «Zobacz, płacze!» – zabrzmiało za krzakami.
• jaki jest sposób mówienia osoby, której mowa jest przekazywana:
  • «Ему же вредно волноваться!» – скороговоркой сказала сестра.
    "Przecież zamartwianie się mu szkodzi!" - szybko wypaliła siostra.

Słowa autora mogą znajdować się

• przed mową bezpośrednią:
  • Я наклонился к нему и тихо спросил: «А ты знаешь, кто я?»
    Nachyliłem się do niego i cicho zapytałem: «Wiesz, kim jestem?»
• po niej:
  • «Здравствуй!» – я пожал протянутую мне руку.
    «Witaj!» – ścisnąłem podaną mi rękę.
• w środku mowy bezpośredniej:
  • «Какой разговор!» – отвечаю ему. – Я должен это сделать!»
    «Jaka rozmowa!» – odpowiadam mu. – Ja muszę to zrobić!»

• Врач посмотрел на Андрея и спросил, как он себя чувствует.
  Lekarz popatrzył na Andrzeja i zapytał się, jak on się czuje.
• Я сказал, что Петя сейчас на работе.
  Powiedziałem, że Pietia jest teraz w pracy.
• Витя объяснил, почему он не пришёл на репетицию.
  Witia wytłumaczył, dlaczego nie przyszedł na próbę.