Signifo de verbo
Verbo estas vortspeco, kiu esprimas ago aŭ stato de objekto kaj respondas je demandoj что де́лать? (= kion fari?) , что сде́лать? (= kion fari?) :
- писа́ть (= skribi) – написа́ть (= skribi)
- эконо́мить (= ŝpari) – сэконо́мить (= ŝpari)
- рабо́тать (= labori) – порабо́тать (= labori)
Tiu ĉi signifo esprimiĝas en kategorioj de speco, voĉo, tempo, persono kaj modalo. En propozicio verbo kutime estas predikato.
Infinitivo
Verbo havas komencan formon, kiu nomiĝas infinitivo:
Tiu ĉi formo montras nek tempon, nek nombron, nek personon, ne genron.
Verbo en propozicio estas predikato.
Verboj en infinitivo responas je demando что де́лать? (= kion fari?) aŭ что сде́лать? (= kion fari?) :
Verboj en infinitiva formo havas specon, transitivecon kaj netransitivecon, konjugacion. Infinitivoj havas vortfleksiajn sufiksojn:
| что де́лать? (= kion fari?) | что сде́лать? (= kion fari?) |
|---|---|
| sufiksi -ть | |
|
чита́ть
legi
|
прочита́ть
tralegi
|
|
возража́ть
kontraŭadi
|
возрази́ть
kontraŭi
|
|
реаги́ровать
reagi
|
отреаги́ровать
ekreagi
|
| sufiksi -ти | |
|
ползти́
rampi
|
приползти́
finrampi
|
|
трясти́
skui
|
вытрясти́
elskui
|
|
расти́
kreski
|
подрасти́
kresketi
|
| nula finaĵo (je -чь)* | |
|
бере́чь
gardi
|
сбере́чь
konservi
|
|
жечь
bruligi
|
сжечь
finbruligi
|
|
стричь
tondi
|
постри́чь
tondi
|
Noto
* En verboj je -чь ( печь (= baki) , бере́чь (= gardi) , стере́чь (= gardi) ) -чь estas ne finaĵo sed parto de radiko (kun nula sufikso), kion oni povas kontroli per konjugacio de verboj:
- печь (= baki) – печё́т (= bakas)
- бере́чь (= gardi) – бережё́т (= gardas)
- стере́чь (= gardi) – стережё́т (= gardas)
Speco de verbo
Verboj povas esti imperfektaj (respondas je demando что де́лать? (= kion fari?) ):
perfektaj (respondas je demando что сде́лать? (= kion fari?) ):
Verbo de unu speco povas kongrui al verbo de alia speco kun sama leksika signifo. Tiaj ĉi verboj estas speca paro.
| Imperfektivo | Perfektivo |
|---|---|
|
писа́ть
skribi
|
написа́ть
finskribi
|
|
объедини́ть
kunigi
|
объединя́ться
kuniĝi
|
|
дости́гнуть
atingi
|
достига́ть
atingi
|
|
отве́тить
respondi
|
отвеча́ть
respondi
|
|
купи́ть
aĉeti
|
покупа́ть
aĉeti
|
|
де́лать
fari
|
сде́лать
finfari
|
Por derivado verboj de unu speco al la alia oni uzas prefiksojn kaj/aŭ sufiksojn.
Alternigo de vokaloj kaj konsonantoj en radiko
Derivado de verbo povas esti kun alterno de vokaloj kaj konsonantoj en radiko.
| Alternaj sonoj (vokaloj kaj konsonantoj) | Imperfektivo | Perfektivo |
|---|---|---|
| о//а |
опозда́ть
malfrui
|
опа́здывать
malfrui
|
| е//и |
стере́ть
elviŝi
|
стира́ть
elviŝadi
|
| о//ы |
вздохну́ть
elspiri
|
вздыха́ть
elspiradi
|
| я//им |
поня́ть
kompreni
|
понима́ть
komprenadi
|
| а//ин |
нача́ть
komenci
|
начина́ть
komenci
|
| д//ж |
проводи́ть
konduki
|
провожа́ть
akompani
|
| д//жд |
победи́ть
venki
|
побежда́ть
venkadi
|
| ж//г |
изложи́ть
esprimi
|
излага́ть
esprimadi
|
| т//ч |
отве́тить
respondi
|
отвеча́ть
respondi
|
| з//ж |
снизи́ть
malaltigi
|
снижа́ть
malaltigadi
|
| м//мл |
утоми́ть
lacigi
|
утомля́ть
lacigadi
|
| ст//щ |
прости́ть
pardoni
|
проща́ть
pardonadi
|
| т//щ |
защити́ть
protekti
|
защища́ть
protektadi
|
| с//ш |
упроси́ть
sukcese peti
|
упра́шивать
petadi
|
| п//пл |
укрепи́ть
firmigi
|
укрепля́ть
firmadi
|
Akcento kiel ilo por fari specan paron
En kelkaj kazoj tiuj formoj distingiĝas nur per loko de ackento.
| Imperfektivo | Perfektivo | |
|---|---|---|
| разре́зать (= distranĉi) | разреза́ть (= distranĉ(ad)i) | |
|
я
|
разре́жу
|
разреза́ю
|
|
ты
|
разре́жешь
|
разреза́ешь
|
| он , она , оно |
разре́жет
|
разреза́ет
|
|
мы
|
разре́жем
|
разреза́ем
|
|
вы
|
разре́жете
|
разреза́ете
|
|
они
|
разре́жут
|
разреза́ют
|
| Imperfektivo | Perfektivo | |
|---|---|---|
| засы́пать (= ŝutkovri) | засыпа́ть (= endormiĝi) | |
|
я
|
засы́плю
|
засыпа́ю
|
|
ты
|
засы́плешь
|
засыпа́ешь
|
| он , она , оно |
засы́плет
|
засыпа́ет
|
|
мы
|
засы́плем
|
засыпа́ем
|
|
вы
|
засы́плете
|
засыпа́ете
|
|
они
|
засы́плют
|
засыпа́ют
|
| Imperfektivo | Perfektivo | |
|---|---|---|
| отре́зать (= detranĉi) | отреза́ть (= detranĉ(ad)i) | |
|
я
|
отре́жу
|
отреза́ю
|
|
ты
|
отре́жешь
|
отреза́ешь
|
| он , она , оно |
отре́жет
|
отреза́ет
|
|
мы
|
отре́жем
|
отреза́ем
|
|
вы
|
отре́жете
|
отреза́ете
|
|
они
|
отре́жут
|
отреза́ют
|
Transitivaj kaj netransitivaj verboj
Verboj povas dividiĝi en transitivajn:
- чита́ть газе́ту (= legi gazeton)
- стро́ить дом (= konstrui domon)
kaj netransitivaj:
- ходи́ть по у́лице (= promeni surstrate)
- расти́ бы́стро (= kreski rapide)
- бе́гать в па́рке (= kuradi en parko)
- ра́доваться жи́зни (= ĝui vivon)
Transitiveco/netransitiveco estas verba kategorio, kiu esprimas rilatojn inter subjekto (kiu agas) kaj objekto (tiu, al kiu la ago estas direktita).
Senco de transitiveco/netransitiveco estas tia, ke subjekto agas kaj rezulto de la ago ''influas'' aŭ ''ne ifluas'' subjekton, pasas al ĝi aŭ ne pasas.
Transitivaj verboj
Transitivaj verboj estas verboj, kiuj konguas aŭ ne kongruas kun substantivo aŭ pronomo en akuzativo sen prepozicio:
- чита́ть газе́ту (= legi gazeton)
- ви́деть сестру́ (= vidi fratinon)
- писа́ть текст (= skribi tekston)
Transitivaj verboj esprimas tian agon, kiu pasas al alia objekto, ekzemple:
Do verbo люби́ть (= ami) estas transitiva.
Substantivo aŭ pronomo ĉe transitiva verbo povas esti en genitivo:
-
se ĉe verbo estas neo:
- Я написа́л (что?) текст. (= Mi skribis (kion?) tekston.)
- Я не написа́л (чего?) те́кста. (= Mi ne skribis (kion?) tekston.)
- Учени́к вы́учил (что?) урок. (= Lernanto ellernis (kion?) lecionon.)
- Учени́к не вы́учил (чего?) уро́ка. (= Lernanto ne ellernis (kion?) lecionon.)
-
se ago pasas ne al tuta objekto sed nur al parto de ĝi:
- вы́пил (что?) во́ду (= fintrinkis (kion?) akvon)
- вы́пил (чего?) воды́ (= fintrinkis (kion?) akvon)
- съел (что?) хлеб (= finmanĝis (kion?))
- съел (чего?) хле́ба (= finmanĝis (kion?) panon)
- купи́л (что?) молоко́ (= aĉetis (kion?) lakton)
- купи́л (чего?) молока́ (= aĉetis (kion?) lakton)
Netransitivaj verboj
Netransitivaj verboj estas verboj kiuj signifas agon sen ekzisto de objekto al kiu la ago estas direktita. Netransitivaj verboj ankaŭ esprimas tiun agon, kiu ne pasas al alia objekto rekte, ekzemple;
- бе́гать на лы́жах (= skii)
- купа́ться в мо́ре (= naĝi en maro)
- ра́доваться пода́рку (= ĝui donacon)
Refleksivaj verboj
Verboj kun sufikso -ся (-сь) nomiĝas refleksivaj:
- учи́ть (= lerni) – учи́ться (= studi)
- встреча́ть (= renkonti) – встреча́ться (= renkontiĝi)
- умыва́ть (= lavi) – умыва́ться (= lavi sin)
Kelkaj verboj povas esti refleksivaj kaj nerefleksivaj:
- причё́сывать (= kombi) – причё́сываться (= kombiĝi)
- купа́ть (= bani) – купа́ться (= baniĝi)
la aliaj nur refleksivaj (sen sufikso -ся ili ne estas uzataj):
Sufikso -ся aperas post konsonantoj:
kaj sufikso -сь estas post vokaloj:
Modalo de verbo
Verboj fleksiĝas laŭ modaloj. Ekzistas intikativa, kondicionala kaj volitiva modalo.
Indikativo
Indikativo esprimas realan agon, kiu pasiĝis, pasiĝas aŭ pasiĝos en estinteco, estanteco kaj estonteco. Verbo en indikativo fleksiĝas laŭ tempoj:
| Estanteco | Preterito | Futuro |
|---|---|---|
|
строю
(mi) konstruas
|
стро́ил
(li) konstruis
|
бу́ду стро́ить
(mi) konstruos
|
Indikativaj imperfektaj verboj havas tri tempoj:
| Estanteco | Preterito | Estonteco komplika |
|---|---|---|
|
|
|
|
|
|
Perfektaj verboj havas du tempojn:
| Preterito | Simpla estonteco |
|---|---|
|
|
|
|
Kondicionalo
Kondicionala verbo esprimas agon, kiu povas okazi en iaj certaj kondiĉoj:
- сде́лал бы (= farus)
- принё́с бы (= alportus)
Kondicionalo estas farita per verbo en estinta tempo kaj partikulo бы , kiun oni skribas aparte de la verbo kaj metas al ajna loko de simpla propozicio.
Kondicionaloj fleksiĝas laŭ nombro kaj laŭ genro en singulara formo.
| Infinitivo | Kondicionala verbo | |
|---|---|---|
| Singularo | Pluralo | |
|
чита́ть
legi
|
|
чита́ли бы
|
Imperativo
Volitivo esprimas instigon agi per peto aŭ ordono:
- иди́ в шко́лу (= iru al lernejo) , иди́те в шко́лу (= iru al lernejo)
- встань пора́ньше (= vekiĝu pli frue) , вста́ньте пора́ньше (= vekiĝu pli frue)
Volitivoj ne fleksiĝas laŭ tempo.
Volitivoj kutime estas uzataj en formo de 2-a persono.
- прочита́й кни́гу (= legu libron)
- посмотри́ на у́лицу (= rigardu la straton)
Imperativo deriviĝas de radikalo de estanta aŭ estonta tempo per sufikso -и-: пиши́ (= skribu) , неси́ (= portu) aŭ per nula sufikso: чита́й (= legu) , познако́мь (= konatigu) .
Verboj en imperativo havas nulan finaĵon en singularo, kaj en pluralo ili havas finaĵon -те.
| Simpla estanteco kaj estonteco | Volitiva verbo | |
|---|---|---|
| Singularo | Pluralo | |
|
пи́шут
skribas
|
пиши́
skribu
|
пиши́те
skribu
|
|
чита́ют
legas
|
чита́й
legu
|
чита́йте
legu
|
|
несу́т
portas
|
неси́
portu
|
неси́те
portu
|
|
реша́ют
decidas
|
реши́
decidu
|
реши́те
decidu
|
|
познако́мят
konatigos
|
познако́мь
konatigu
|
познако́мьте
konatigu
|
|
беру́, беру́сь
prenas
|
бери́, бери́сь
prenu
|
бери́те, бери́тесь
prenu
|
Volitivo ankaŭ povas fariĝi per aldono de partikuloj пусть (= lasu) , пуска́й (= lasu) al indikativaj verboj en estanta tempo:
- пусть чита́ет (= lasu (iun) legi)
- пусть идёт (= lasu (iun) iri)
Tempo de verbo
Tempo estas nekonstanta indiko de verbo, kiu esprimas tempon de ago laŭ tempo de parolado pri la ago. En rusa lingvo konjugacieblaj formoj de verbo havas tri tempoj: estanta, estinta kaj estonta.
| Estanteco | Preterito | Futuro | ||
|---|---|---|---|---|
| simpla | konsista | |||
|
я
|
говорю́
parolas
|
говори́л
parolis
|
бу́ду говори́ть
parolos
|
|
|
ты
|
говори́шь
|
говори́ла
|
бу́дешь говори́ть
|
|
| оно |
говори́т
|
говори́ло
|
бу́дет говори́ть
|
|
|
мы
|
говори́м
|
говори́ли
|
бу́дем говори́ть
|
|
|
вы
|
говори́те
|
говори́ли
|
бу́дете говори́ть
|
|
|
они
|
говоря́т
|
говори́ли
|
бу́дут говори́ть
|
|
|
я
|
пишу́
skribas
|
написа́л
finskribis
|
напишу́
skribos
|
бу́ду писа́ть
skribos
|
Estanteco
Estanteco montras, ke ago okazas dum tempo de la parolado. Ĝi ekzistas nur por imperfektivaj verboj kaj esprimiĝas per personaj finaĵoj de verbo:
- чита́ю (= legas)
- чита́ешь (= legas)
- чита́ет (= legas)
- чита́ем (= legas)
- чита́ете (= legas)
- чита́ют (= legas)
Verboj en estanteco fleksiĝas laŭ personoj kaj nombroj.
| Nombro | Persono | Ekzemploj |
|---|---|---|
| Singularo |
я
|
чита́ю (= legas) , иду́ (= iras) , стро́ю (= konstruas) , держу́ (= tenas) |
| ты | чита́ешь (= legas) , идё́шь (= iras) , стро́ишь (= konstruas) , де́ржишь (= tenas) | |
| он , она , оно | чита́ет (= legas) , идё́т (= iras) , стро́ит (= konstruas) , де́ржит (= tenas) | |
| Pluralo | мы | чита́ем (= legas) , идё́м (= iras) , стро́им (= konstruas) , де́ржим (= tenas) |
| вы | чита́ете (= legas) , идё́те (= iras) , стро́ите (= konstruas) , де́ржите (= tenas) | |
| они | чита́ют (= legas) , иду́т (= iras) , стро́ят (= konstruas) , де́ржат (= tenas) |
Estinteco
Estinteco montas, ke ago okazis antaŭ tempo de la parolado. Verbo en pasinteco esprimiĝas de infinitivo per sufikso -л-:
- стро́ить (= konstrui) , стро́ил (= konstrius) , стро́ила (= konstruis) , стро́или (= konstruis)
- рабо́тать (= labori) , рабо́тал (= laboris) , рабо́тала (= laboris) , рабо́тали (= laboris)
Verboj en infinitiva formo je -чь, -ти, -нуть (imperfektivoj) formiĝas al singulara vira verbo en pasinta tempo sen sufikso -л-:
- бере́чь (= gardi) , берёг (= gardis) , берегла́ (= gardis)
- нести́ (= porti) , нёс (= portis) , несла́ (= portis)
- печь (= baki) , пёк (= bakis) , пекла́ (= bakis)
- со́хнуть (= sekiĝi) , сох (= sekiĝis) , со́хла (= sekiĝis)
Noto
* De verbo идти́ (= iri) pasinta tempo шёл (= iris) , шла (= iris) , шли (= iris) ; de verbo найти́ (= trovi) pasinta tempo нашёл (= trovis) , нашла (= trovis) , нашли (= trovis) ; de verbo расти́ (= kreski) pasinta tempo рос (= kreskis) , росла́ (= kreskis) , росло́ (= kreskis) , росли́ (= kreskis) .
Verboj de estinteco fleksiĝas laŭ nombroj: рассказал (= rakontis) , рассказали (= rakontis) , kaj en singularo laŭ genroj. En plurala formo estintecaj verboj laŭ personoj ne fleksiĝas.
| Genro | Singularo | Pluralo | ||
|---|---|---|---|---|
| Vira genro | я , ты , он |
чита́л
|
мы , вы , они |
чита́ли
|
| Ina genro | она |
чита́ла
|
мы , вы , они |
чита́ли
|
| Neŭtra genro | оно |
чита́ло
|
мы , вы , они |
чита́ли
|
Estonteco
Estonta tempo montras, ke la ago okazos post momento de parolado. Estonta tempo havas du formoj: simpla kaj konsista.
Formo de estonta konsista tempo de imperfektivoj estas farita de estonta tempo de verbo быть kaj de imperfektiva infinitivo: бу́ду чита́ть (= legos) , бу́ду рабо́тать (= laboros) .
De perfektivoj formiĝas simpla estonta tempo: прочита́ю (= tralegos) , de imperfektivoj formiĝas konsista estonteco: бу́ду чита́ть (= legos) .
| Perfektivo | Imperfektivo | ||
|---|---|---|---|
| Konsista estonteco | Simpla estonteco | ||
| I konjugacio | II konjugacio | ||
|
я
|
бу́ду чита́ть
legos
|
прочита́ю
legos
|
посмотрю́
rigardos
|
|
ты
|
бу́дешь чита́ть
legos
|
прочита́ешь
legos
|
посмо́тришь
rigardos
|
| он , она , оно |
бу́дет чита́ть
legos
|
прочита́ет
legos
|
посмо́трит
rigardos
|
|
мы
|
бу́дем чита́ть
legos
|
прочита́ем
legos
|
посмо́трим
rigardos
|
|
вы
|
бу́дете чита́ть
legos
|
прочита́ете
legos
|
посмо́трите
rigardos
|
|
они
|
бу́дут чита́ть
legos
|
прочита́ют
legos
|
посмо́трят
rigardos
|
Radikalo de verbo
Ĉiuj verbaj formoj deriviĝas de du specoj de verbaj bazoj:
- de infinitiva bazo aŭ de pacinta,
- de estanta bazo.
Radikalo de infinitivo (radikalo de pasinta tempo)
Radikalo de infinitivo (radikalo de pasinta tempo) rezultas per forigado de sufikso ть, -ти en infinitivo kaj -ла por verboj en pasinteco: исправля́-ть (= korektadi) (imperfektiva verbo), испра́ви-ть (= korekti) (perfektiva verbo), испра́ви-ла (= korektis) (verbo en estinteco).
Bazo de estanta kaj estonta tempo
Radikalo de estanta tempo oni povas vidi en impervektivaj verboj, radikalo de estonta tempo estas en perfektivaj verboj. Radikalo de estanta kaj estonta tempo aperas en formo de 3-a persono en pluralo per forigado de finaĵoj -ут / -ют, -ат / -ят:
- исправля́ют (= korektas) – radikalo estanta tempo de verbo исправля́ть (= korektadi) (imperfektiva verbo),
- испра́вят (= korektos) – radikalo de estonta tempo de verbo испра́вить (= korekti) (perfektiva verbo).
Konjugacio de verboj
Konjugacio de verboj estas fleksado de verboj laŭ personoj kaj nombroj. Per konjugacio oni ŝanĝas finaĵojn de verboj. Ekzistas du specoj de konjugacio: I konjugacio kaj II konjugacio. Finaĵoj de I kaj II nomiĝas personaj finaĵoj de verbo.
| Persono | I konjugacio | II konjugacio | ||
|---|---|---|---|---|
| Singularo | Pluralo | Singularo | Pluralo | |
| 1 | -у / -ю | -ем | -у / -ю | -им |
| 2 | -ешь | -ете | -ишь | -ите |
| 3 | -ет | -ут / -ют | -ит | -ат / -ят |
Klasoj de verbo
Depende de rilatoj inter radikaloj de infinitivo kaj estanteco, kaj krome de konjugacia speco, ĉiuj verboj dividiĝas en klasojn:
Klasoj de verboj estas grupoj de verboj, kiuj apartenas al unu sola konjugacio kaj karakteriziĝas per egala formala interrilato de radikaloj de estanta kaj estonta tempo. Klasoj de verboj povas esti produktivaj aŭ neproduktivaj (neproduktivaj grupoj).
Produktivaj klasoj
Produktivaj grupoj estas klasoj kun tiuj interrilatoj de radikaloj, kiuj estas karakteraj ankaŭ por novaj verboj aperantaj en lingvo. Produktivaj klasoj konstante enhavadas novajn verbojn.
Ekzistas 5 produktivaj klasoj de verbo. Verboj de 1-5 klasoj apartenas al I konjugacio, verboj de 5 klaso apartenas al II konjugacio.
| 1 klaso |
verboj kun bazo de infinitivo je -а- kaj bazo de estanta tempo je -аj-
|
|---|---|
| 2 klaso |
verboj kun bazo de infinitivo je -е- kaj bazo de estanta tempo je -еj-
|
| 3 klaso |
verboj kun bazo de infinitivo je -ова- / -ева- kaj bazo de estanta tempo je -уj-
|
| 4 klaso |
verboj kun bazo de infinitivo je -ну- kaj bazo de estanta tempo je -н-
|
| 5 klaso |
verboj kun bazo de infinitivo je -и- kaj bazo de estanta tempo je mola aŭ ŝuŝa konsonanto
|
Neproduktivaj grupoj
Neproduktivaj grupoj estas klasoj kun tiuj interrilatoj de radikaloj, laŭ modelo de kiuj novaj verboj ne formiĝas. Neproduktivaj grupoj povas kunigi unuopaj verboj, ankaŭ povas enhavi centoj de verboj.
Ekzistas 12 neproduktivaj grupoj de verboj:
- дава́ть (= doni) - даю́т (= donas)
- ждать (= atendi) - жду́т (= atendas)
- писа́ть (= skribi) - пи́шут (= skribas)
- петь (= kanti) - пою́т (= kantas)
- мочь (= povi) - мо́гут (= povas)
- идти́ (= iri) - иду́т (= iras)
- éxать (= veturi) - е́дут (= veturas)
- хоте́ть (= voli) - хотя́т (= volas)
- брать (= preni) - беру́т (= prenas)
- жить (= vivi) - живу́т (= vivas)
- пить (= trinki) - пьют (= trinkas)
- есть (= manĝi) - едя́т (= manĝas)
| дава́ть (= doni) | |
|---|---|
|
я
|
даю́
|
|
ты
|
даё́шь
|
| он , она , оно |
даё́т
|
|
мы
|
даё́м
|
|
вы
|
даё́те
|
|
они
|
даю́т
|
| ждать (= atendi) | |
|---|---|
|
я
|
жду
|
|
ты
|
ждёшь
|
| он , она , оно |
ждёт
|
|
мы
|
ждём
|
|
вы
|
ждё́те
|
|
они
|
ждут
|
| писа́ть (= skribi) | |
|---|---|
|
я
|
пишу́
|
|
ты
|
пи́шешь
|
| он , она , оно |
пи́шет
|
|
мы
|
пи́шем
|
|
вы
|
пи́шете
|
|
они
|
пи́шут
|
| петь (= kanti) | |
|---|---|
|
я
|
пою́
|
|
ты
|
поё́шь
|
| он , она , оно |
поё́т
|
|
мы
|
поё́м
|
|
вы
|
поё́те
|
|
они
|
пою́т
|
| мочь (= povi) | |
|---|---|
|
я
|
могу́
|
|
ты
|
мо́жешь
|
| он , она , оно |
мо́жет
|
|
мы
|
мо́жем
|
|
вы
|
мо́жете
|
|
они
|
мо́гут
|
| идти́ (= iri) | |
|---|---|
|
я
|
иду́
|
|
ты
|
идё́шь
|
| он , она , оно |
идё́т
|
|
мы
|
идё́м
|
|
вы
|
идё́те
|
|
они
|
иду́т
|
| éxать (= veturi) | |
|---|---|
|
я
|
е́ду
|
|
ты
|
е́дешь
|
| он , она , оно |
е́дет
|
|
мы
|
е́дем
|
|
вы
|
е́дете
|
|
они
|
е́дут
|
| хоте́ть (= voli) | |
|---|---|
|
я
|
хочу́
|
|
ты
|
хо́чешь
|
| он , она , оно |
хо́чет
|
|
мы
|
хоти́м
|
|
вы
|
хоти́те
|
|
они
|
хотя́т
|
| брать (= preni) | |
|---|---|
|
я
|
беру́
|
|
ты
|
берё́шь
|
| он , она , оно |
берё́т
|
|
мы
|
берё́м
|
|
вы
|
берё́те
|
|
они
|
беру́т
|
| жить (= vivi) | |
|---|---|
|
я
|
живу́
|
|
ты
|
живё́шь
|
| он , она , оно |
живё́т
|
|
мы
|
живё́м
|
|
вы
|
живё́те
|
|
они
|
живу́т
|
| пить (= trinki) | |
|---|---|
|
я
|
пью
|
|
ты
|
пьёшь
|
| он , она , оно |
пьёт
|
|
мы
|
пьём
|
|
вы
|
пьё́те
|
|
они
|
пьют
|
| есть (= manĝi) | |
|---|---|
|
я
|
ем
|
|
ты
|
ешь
|
| он , она , оно |
ест
|
|
мы
|
еди́м
|
|
вы
|
еди́те
|
|
они
|
едя́т
|
Movadaj verboj
Ekzistas 14 ĉefaj paroj de verboj, kiuj esprimas movadon:
- идти́ (= iri) - ходи́ть (= iradi)
- бежа́ть (= kuri) - бе́гать (= kuradi)
- éxать (= veturi) - е́здить (= veturadi)
- лете́ть (= flugi) - лета́ть (= flugadi)
- плыть (= naĝi) - пла́вать (= naĝadi)
- тащи́ть (= tiri) - таска́ть (= tiradi)
- кати́ть (= ruli) - ката́ть (= veturigi, ruladi)
- нести́ (= porti) - носи́ть (= portadi)
- вести́ (= gvidi) - води́ть (= gvidi)
- везти́ (= veturigi) - вози́ть (= veturigadi)
- ползти́ (= rampi) - по́лзать (= rampadi)
- лезть (= grimpi) - ла́зить/ла́зать (= grimpadi)
- брести́ (= pene iri) - броди́ть (= vagi)
- гнать (= peli) - гоня́ть (= peladi)
Plej ofraj movadaj verboj:
Movadaj verboj sed prefiksoj kaj kun prefiksoj
Al plej oftaj prefiksoj apartenas по-, при-, у-, вы- kaj в-.
| Prefikso | Baza signifo de prefikso | Ekzemploj |
|---|---|---|
| по- | komenco de movo | понести́ (= ekporti) , повезти́ (= ekveturadi) |
| при- | igo de movado ĝis fina celo | приéxать (= alveni,) , принести́ (= alporti) |
| у- | malproksimado de iu, io, ie. | уйти́ (= foriri) , улете́ть (= forflugi) |
| вы- | movado el interno eksteren | вы́нести (= elporti) , вы́exать (= forveturi) |
| в- | direktado de movo en io. | входи́ть (= eniri) , внести́ (= enporti) |
| Senprefiksaj verboj | Prefiksaj verboj | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| по- | при- | у- | вы- | в-/во- | |
|
идти́
iri
|
пойти́
ekiri
|
прийти́
alveni
|
уйти́
foriri
|
вы́йти
eliri
|
войти́
eniri
|
|
ходи́ть
iradi
|
походи́ть
ireti
|
приходи́ть
alvenadi
|
уходи́ть
foriradi
|
выходи́ть
eliradi
|
входи́ть
eniri
|
|
е́хать
veturi
|
поéxать**
ekveturi
|
приéxать
alveni
|
уéxать
forveturi
|
вы́exать
elveturi
|
въéxать
enveturi
|
|
е́здить
veturadi
|
пое́здить
vetureti
|
- | - | - | - |
|
лете́ть
flugi
|
полете́ть
ekflugi
|
прилете́ть
alflugi
|
улете́ть
forflugi
|
вы́лететь
elflugi
|
влете́ть
enflugi
|
|
лета́ть
flugadi
|
полета́ть
flugeti
|
прилета́ть
alflugadi
|
улета́ть
forflugadi
|
вылета́ть
elflugadi
|
влета́ть
enflugadi
|
|
нести́
porti
|
понести́
ekporti
|
принести́
alporti
|
унести́
forporti
|
вы́нести
elporti
|
внести́
enporti
|
|
носи́ть
portadi
|
поноси́ть
porteti
|
приноси́ть
alportadi
|
уноси́ть
forportadi
|
выноси́ть
elportadi
|
вноси́ть
enportadi
|
|
везти́
veturigi
|
повезти́
ekveturigi
|
привезти́
alveturigi
|
увезти́
forveturigi
|
вы́везти
elveturigi
|
ввезти́
enveturigi
|
|
вози́ть
veturigadi
|
повози́ть
veturigadi
|
привози́ть
alveturigadi
|
увози́ть
forveturigadi
|
вывози́ть
elveturigadi
|
ввози́ть
enveturigadi
|